Hồi xưa mới bắt đầu thiền nghe có câu công án nổi tiếng là:

"Khi chưa thiền, nhìn thấy núi là núi, Sông là sông.

Trong khi thiền, thấy núi không phải là núi, sông không phải là sông.

Sau khi thiền, thì thấy núi vẫn là núi, sông vẫn là sông."

​
Hồi mới nghe mình không hiểu gì, chỉ thấy nó buồn cười. Đúng ra là hiểu nửa đầu bởi vì lúc đấy là mới thiền, thấy rằng núi không chỉ là núi, sông không chỉ là sông. Tức là nói đến núi là ta nghĩ đến toàn bộ quần thể sinh vật , động vật và thực vật, địa hình, thời tiết... tạo nên cái núi đó, chứ không chỉ có núi mà thôi. Và sau một thời gian, thì đúng là thấy câu đấy nó đúng thật. Mình lại nhìn núi là núi, sông là sông, chân thật và trọn vẹn.

Tự nhiên sáng nay bằng cách nào đấy mình lại nhớ ra cái câu này.

Chuyện là ngày hôm qua, mình có nghe được một việc ở Nha Trang sắp sửa mở một cái bar rất to là Beach Club. Thấy bảo là ở Nha Trang chỉ có 3 cái bar thôi (3 cái 3) thì đây là một trong ba cái to và hoành tráng đó. Cái đơn vị vận hành ý là một tập đoàn rất là lớn ở Dubai, đang vận hành một cái bar vào hàng lớn nhất thế giới ở Dubai. Lý do người ta mở cái bar đấy là để khai thác kinh tế về đêm. Có nghĩa là bây giờ bình thường thì các quán xá cửa hàng chỉ được mở đến khoảng 11:00 - 12:00. Các bar bình thường kiểu sẽ được mở đến khoảng 2 3 giờ sáng. Thế nhưng mà người ta vẫn cảm thấy là không đủ vì đang bỏ phí tiềm năng kinh tế về đêm, bởi vì dân châu Mỹ, châu Âu, người nước ngoài rất là thích sôi động và thích ăn chơi cả đêm. Thế là mở ra cái bar này với mong muốn là có nhiều khách du lịch hơn đến bởi vì có cái bar đấy, để mọi người có thể chơi suốt đêm.

Nếu như trước đây mình sẽ chỉ biết cái bar là cái bar thôi. Mình sẽ chỉ biết người ta nói rằng có cái bar đấy sẽ thu hút khách du lịch, thu hút kinh tế, làm giàu cho kinh tế địa phương, kinh tế đất nước. Mình sẽ chỉ biết như thế thôi. Thế nhưng khi thiền thì mình sẽ biết được rằng là nó sẽ không chỉ là như thế. Mình có thể nhìn được nhiều hơn những cái gì mà báo chí nói hay là người khác nói.

Thật ra thì cái việc phát triển kinh tế có thể cũng đúng, bởi vì có thể nhìn thấy là các hãng hàng không sẽ thích, các công ty du lịch sẽ thích, các khách sạn nhà hàng sẽ thích có nhiều khách du lịch hơn và khách sẽ chi nhiều tiền vào việc du lịch mua sắm. Thậm chí người dân quanh đấy có thể được tuyển dụng vào làm ở các khu du lịch, quán bar đó. Thế nhưng nhìn rộng hơn nữa, sâu hơn nữa thì mình thấy cái bar nó không chỉ là cái bar.

Bởi vì cái ba nằm ở đấy, có nghĩa là một khoảng đất rất rộng vốn là bãi biển tự nhiên, những cái cảnh quan thiên nhiên, hệ sinh vật tự nhiên bây giờ sẽ được biến thành bê tông cốt thép, biến thành bar, biến thành nhà cửa. Đi liền với cái sự xuất hiện của cái bar ở đó, là không gian xung quanh, môi trường xung quanh, những hộ gia đình, những con người ở xung quanh, các loài sinh vật biển, sinh vật trên cạn ở xung quanh nó cũng sẽ được tỉnh thức cả đêm. Bình thường ban đêm các sinh vật đều đi ngủ để phục hồi năng lượng đúng không? Bây giờ nó sẽ được sống cả về đêm, cũng sẽ được nghe nhạc xập xình, sẽ được nhảy đầm suốt cả đêm.

Nhìn sâu hơn một tí nữa thì sẽ thấy là những người được thu hút vào cái ba đấy để chơi suốt đêm, đến sáng, và cả nhân viên quán nữa, sinh hoạt ngược giờ của người bình thường như vậy nghĩa là ngày hôm sau sẽ rất mệt. Ngày hôm sau có thể họ sẽ ngủ suốt cả ngày, hoặc sẽ như zombie. Nhưng chắc chắn là sẽ không làm việc vào ngày hôm sau được. Có thể sẽ lại bắt đầu làm việc lúc chập tối và đi ngủ khi trời đã sáng.

Mình đã từng đi bar hồi trẻ, cũng từng trải nghiệm uống rượu và về khuya. Từng hôm sau ngủ dậy muộn giờ làm. Sau tất cả, mình cảm thấy lúc chơi thì rất vui, lúc uống rượu và nhảy thì rất vui. Nhưng khi về nhà, khi tỉnh dậy rồi thì chẳng còn gì hết. Chẳng còn chút niềm vui nào đọng lại, mà chỉ có mệt mỏi, đau nhức, chán nản, và ham muốn được đi chơi tiếp. Nó là một vòng lặp mãi không có hồi kết. May mà không có nhiều tiền với không thích mệt như vậy. Nhưng nghĩ đến các bạn trẻ có tiền để đi chơi như thế, chỉ cần có nơi để tránh né khổ đau, tránh né những vấn đề, để chui vào một thế giới khác chỉ có niềm vui, tiệc tùng, âm nhạc luôn sôi động...

Một nơi không biết buồn là gì... Nhiều bạn không còn kết nối được với chính mình nữa.

Đó là khi nhìn cái bar không phải là cái bar. Nó là câu chuyện của hệ sinh thái, sinh vật sống trên cạn và dưới biển Nha Trang, của người dân xung quanh và khách du lịch đến đó.

Ở giai đoạn thứ 3, mình nhận ra cái bar thật ra không xấu, mình nhìn cái bar nó vẫn là cái bar. Thế nhưng cái bar bây giờ mình nhìn thấy nó trong một cái nhìn toàn cảnh, trọn vẹn hơn, không chỉ là một chiều, không chỉ một góc nhìn mà truyền thông họ đưa ra cho mình, không chỉ một góc nhìn mà các công ty du lịch, Quảng cáo đưa ra cho mình.

Nếu như mình sử dụng nó một cách vừa phải, có ý thức, thì có thể nó cũng sẽ không gây hại quá mức đến môi trường, đến hệ sinh thái, đến con người xung quanh. Nếu bản thân những người khách đến có ý thức thì họ cũng không để bản thân kiệt quệ hay đánh mất mình trong những cuộc chơi, trốn tránh thực tại. Đơn giản là mình có ý thức về những hậu quả, kết quả của hành động mình làm.

Bản thân mình cũng từng có lúc đi bar với bạn bè. Lúc đấy thì sẽ chỉ nhìn thấy bar là cái gì đấy người ta nói cho mình biết, là một nơi mọi người have fun, vui, đến để nhảy, để uống... mình muốn đến tận nơi để mình biết nó là như thế nào. Bây giờ nhìn lại , thì đúng là ừ, cái bar nó là như vậy. Nhưng mà đồng thời là một ngày sau khi đi bar thì sẽ ngủ cả ngày, lờ đờ, mệt mỏi. Thậm chí có hôm ngủ quên cả giờ đi làm thật. Dù chỉ là làm thêm nhưng mình cũng học được bài học và không bao giờ uống khi mà ngày hôm sau vẫn đi làm.

Khi nhìn thấy những câu chuyện rộng hơn xung quanh cái bar, mình có nhiều cái nhìn tỉnh thức, rộng mở hơn để đưa ra lựa chọn cá nhân của mình, là liệu mình có thực sự muốn như thế không. Mình có muốn chơi như thế không? Mình có muốn có cái trải nghiệm như thế không? Và Trải nghiệm đến đâu là đủ?

Mình biết khi nào là đủ, khi nào thì không cần phải đi thêm nữa, mình không cần phải đi đến đó nữa nữa để biết nó là như thế nào. Mà mình biết chọn cái gì nó có ích và nuôi dưỡng cho mình. Thế thôi. Đấy là nhìn núi vẫn là núi, sông vẫn là sông, và cái bar thì vẫn là cái bar. Có người đến, người không. Có lúc uống, có lúc không. Còn mình có sự lựa chọn riêng của mình.

Chả biết thế có phải là cân bằng không. Nhưng mà mình cũng đang rủ rê hội chị xem xây dựng lối sống cân bằng, hài hoà, tự chủ. Ai thích thì follow Her Space và chờ đón các hoạt động sắp tới của tụi mình nhé :)
​

Bài học “núi không phải là núi, sông không phải là sông” này mình cũng áp dụng rất nhiều trong mối quan hệ, dù là đang trong giai đoạn hẹn hò hay đã yêu đương và đi bên nhau lâu rồi. Nhưng email đã dài, xin hẹn bạn dịp khác. Nếu bạn đọc câu chuyện hôm nay và có liên hệ, áp dụng được điều gì cho mối quan hệ của bạn, thì mình rất mong được nghe nha :)

love ya,

thủy

​

​
​